پست شمارۀ 21

 

اخیرا توی تلویزیون ایران، به جای ایمیل می­گن «رایانامه». قشنگه. ولی وقتی همۀ سرویس دهنده­ های ایمیل ِمجانی به سرویسشون میگن « ایمیل» ما حق داریم یه اسم دیگه روش بذاریم.

به نظر شما خنده دار نیست که همه چیز کامپیوترو اینترنتو امریکاییا درست کرده باشن و تنها هنر ما این باشه که یه اسم ساختگی برای اونا درست کنیم و به خودمون افتخار کنیم. فکر نمی­کنید ما داریم زیادی به خودمون فشار می­یاریم.

خنده دار نیس که زیر یه آیکون نوشته شده باشه shortcut و ما سعی کنیم بهش بگیم «میان بر». این مَنو یاد زمان­های قدیم توی تاریخ می­ندازه که مردم مجبور بودن، به خاطر حضور بیگانه، یه چیز بنویسن و یه چیز دیگه بخونن. مثلا بنویسن «قمر» بخونن «ماه».

من فکر می­کنم ما وقتی حق داریم یه اسم فارسی روی یه چیزی بذاریم که یا خودمون اونو ساخته باشیم یا به طور طبیعی (و نه با القای رادیو تلویزیون) بین مردم رایج بشه.

این اسمایی هم که فرهنگستان ساخته انقدر نامناسبه که ساختگی بودنش کاملا معلومه. البته بعد از یه مدت که زبان قشنگ فارسی به دست فرهنگستانیا مث یه لباس چل تیککه شد؛ ساختگی بودن این کلمه­ها هم گم می­شه.

یه استاد زبان فارسی می­گفت کلمۀ «گِل گیر» رو خود مردم ساخته ن. این کلمه رو با کلمه­­هایی که فرهنگستان ساخته مقایسه کنید. خیلی فرق داره.

در طول تاریخ معمولا کسایی که به یه زبان حرف می­زده ن اجازه می­داده ن که یه کلمه از یه زبان دیگه به طور طبیعی وارد زبان بشه. زبان فارسی، زبان انگلیسی و خیلی از زبان­های دیگه در طور تاریخ این طوری تغییر کرده ن. آیا این یه جور تکبر بیجا نیس نخوایم هیچ کلمۀ انگیسی توی فارسی باشه؟

من فکر می­کنم تنها وظیفۀ فرهنگستان یا هر جایی دیگه اینه که از تغییر سیستماتیک زبان به وسیلۀ یه شخص یا یه برنامۀ تلویزیونی جلوگیری کنه نه این که خودش باعث تغییر سیستماتیک بشه. زبان فارسی مال مردم فارسی زبانه. خود این مردم اونو به وجود اورده ن و اگه قرار باشه تغییری بکنه خود این مردمن که باید تغییر بدن.

 

شنبه 20 تیر 1388